Diyabetik Ayağın Oluşumunu Önlemenin Önemi
Şeker hastalığına bağlı uzun dönemde ortaya çıkan Diyabetik ayak; diyabetik ülser (yara), enfeksiyon ve kesilme (ampütasyona) nedeniyle başka hastalıkların eşlik etmesine ve ölüm oranların artmasına neden olur. Şekere bağlı olarak ortaya çıkan ayak yaraları ve kesilmeler önlenebilir. Bunları önlemek için 5 temel unsur belirtilmiştir:
- Risk altında olan ayağı belirlenmek.
- Risk altındaki ayağın düzenli olarak incelemek.
- Hastayı, aileyi ve sağlık hizmet sunucularını diyabetik ayak bakımına yönelik eğitmek.
- Diyabetik ayak için risk teşkil etmeyen uygun ayakkabıların rutin olarak giymek.
- Ayak yarası için söz konusu faktörleri tedavi etmek. Bu sebeple risk faktörleri değerlendirmek için; fiziki muayene ve laboratuvar analizleri yapılmalıdır. Söz konusu muayeneler 4. Aşamada değerlendirilir. Söz konusu bazı fiziki muayeneleri kendinizde yapabilirsiniz.
- Cilt bütünlüğü açısından:Ayak derisinde renk değişikliği, nasır, çatlak, yara, mantar ve tırnaklar açısından değerlendirmeniz gerekir.
- Damarlar açısından: Ayak ve bacaklarda nabızları elle kontrol etmeniz, ısı değişiklikleri, renk değişikliği (morarma, solukluk vs.,) açısından değerlendirebilmeniz gerekir.
- Kas-iskelet sistemi açısından; Kas-iskelet sistemi değerlendirmesi, çekiç parmak, pençe parmak, ayak kesilmesi, charcot artropatisi açısından değerlendirmeniz gerekir.
- Nörolojik açıdan: Sinirlerde yanma, saplanma ve keskin ağrılar, dokunmaya karşı aşırı hassasiyet ve ayak ve ellerde karıncalanma ve uyuşma gibi faktörler açısından değerlendirmeniz gerekir. Söz konusu incelemelerde; eğer risk faktörü gelişmişse acilen sağlık kuruluşlarına başvurmanız gerekir.
Amaç; şeker hastalığına bağlı meydana gelebilecek ayak yaralarının gelişimini önlemek, risk faktörlerini kontrol altına almak ve tedavi etmektir.
